Gerd von Rundstedt

Gerd von Rundstedt

Karl Rudolf Gerd von Rundstedt urodził się 12 grudnia 1875 w Aschersleben w Saksonii-Anshalt. Przyszłą karierę wojskową znacznie ułatwił mu fakt, iż jego ojciec był słynnym, zasłużonym generałem. Mając jedenaście lat rozpoczął naukę w gimnazjum, a po czterech latach, w roku 1891, wstąpił do pruskiej szkoły kadetów. Od 22 marca 1892 roku w stopniu chorążego służył w 83. regimencie piechoty pruskiej stacjonującym w Kassel. Zaledwie rok później otrzymał rangę podporucznika. Już w roku następnym promowany został do stopnia porucznika. W 1902 ożenił się z córką majora von Goetza, co w dodatkowym stopniu związało go z elitą niemieckiej armii. W 1904 został uczniem renomowanej Akademii Wojskowej, skąd po trzech latach nauki trafił do Sztabu Generalnego. 24 marca 1909 roku awansowany został do rangi kapitana. W 1912 zakończył pracę w Sztabie Generalnym, zostawszy skierowany do służby polowej – wkrótce objął dowództwo nad 171. regimentem piechoty w Chodzieży (ówczesny Kolmar).

Podczas pierwszej wojny światowej von Rundstedt, szybko awansowany do stopnia majora (28 listopada 1914 roku) służył w sztabie generalnym, stacjonując zarówno na froncie wschodnim (w Turcji) jak i zachodnim (we Francji). Wojnę zakończył jako dowódca sztabu w dywizji. Za zasługi odznaczony został Krzyżem Żelaznym pierwszej i drugiej klasy.

Po utworzeniu Republiki Weimarskiej, von Rundstedt wstąpił w 1919 roku do nowoutworzonej Reichswehry. Lata dwudzieste stanowiły dla majora von Rundstedta okres mozolnego wspinania się coraz wyżej po szczeblach swej wojskowej kariery. 1 października 1920 promowany został do rangi porucznika a 1 lutego 1923 otrzymał awans na stopień pułkownika. 1 maja 1925 roku otrzymał dowództwo nad 18. pułkiem piechoty stacjonującym w Paderborn. Wreszcie, po trzydziestu sześciu latach służby w wojsku doczekał się rangi generalskiej, do której promowany został 1 listopada 1927 roku. Jako generał major objął dowodzenie nad 2. Dywizją Kawalerii we Wrocławiu, którą to funkcję sprawował niespełna rok. Już 1 marca 1929 roku czekał go kolejny awans, do stopnia generała porucznika. Wraz z początkiem roku 1932 otrzymał dowództwo nad 3. Dywizją Piechoty. 1 listopada tegoż roku uzyskał prestiżową rangę Generała Piechoty.

Po dojściu Hitlera do władzy pierwotnie sprzeciwiał się polityce nowego dyktatora, jednak niechęć ta zanikła wraz z upływem czasu. W październiku 1938 roku jako szef sztabu Gruppenkommando IV brał udział w zajęciu Sudetów. Miesiąc później, w listopadzie, na znak sprzeciwu wobec wymierzonej w Wernera von Fritscha głośnej prowokacji, przeszedł w stan spoczynku. Do armii powrócił jednak już po kilku miesiącach, kiedy to w sierpniu 1939 roku, tuż przed atakiem na Polskę objął dowodzenie nad Grupą Armii „Południe”.

Na czele tego zgrupowania brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku. Jego Grupa Armii zaatakowała Polskę od południowego zachodu, kierując się z Dolnego Śląska i Słowacji na ziemie małopolskie i Mazowsze. Brała udział w zdobyciu Warszawy. Za zasługi podczas agresji na Polskę odznaczony został Krzyżem Rycerskim.

Po zakończeniu kampanii, GA „Południe” przemianowana została 8 października na „Naczelne Dowództwo Wschód”. Jeszcze tego samego miesiąca, nadal trwając pod dowództwem von Rundstedta, przetransportowana została na Zachód a jej nazwa zmieniona została na Grupę Armii „A”.

Von Rundstedtowi, w ramach operacji „Fall Gelb” w maju 1940 roku powierzono poprowadzenie ataku przez kraje Beneluksu i zaatakowanie Francji od północnego zachodu. Operacja przebiegła bez większego oporu ze strony nieprzyjaciela.

To właśnie von Rundstedtowi Francuzi mogą zawdzięczać udaną ewakuację na Wyspy Brytyjskie swoich skazanych na klęskę wojsk. Dowódca Grupy Armii „A”, nie ufając sile wojsk pancernych nie zezwolił Guderianowi na wykonanie szybkiego manewru mającego na celu zlikwidowanie osaczonych francuskich wojsk. Nakazał czekać, aż na pomoc czołgom dotrze piechota. Dzięki temu Francuzom udało się przebić do Dunkierki. Następnie, nie wiedzieć czemu, von Rundstedt nie zezwolił na zaatakowanie ewakuujących się wojsk. Tłumaczył się potem, iż wykonania takiego manewru zabronił mu Hitler, który bał się zaognienia stosunków z Wielką Brytanią, nadal licząc na możliwość podpisania z nią pokoju. Jakkolwiek, historycy twierdzą, iż Fuehrer pozostawił w tej sprawie von Rundstedtowi wolną rękę.

Za swe zasługi w walkach podczas agresji na Polskę i ataku na Francję, von Rundstedt, 19 lipca 1940 roku, awansowany został do rangi feldmarszałka.

Po zakończeniu walk we Francji, feldmarszałek von Rundstedt zajął się opracowywaniem planów operacji „Lew morski” (inwazji na Wyspy Brytyjskie). Jakkolwiek, Hitler zmienił swe zamiary, i w pierwszej kolejności postanowił zaatakować Związek Sowiecki. Operacja „Lew morski” przełożona więc została na czas nieokreślony; pozostałego bez zajęcia von Rundstedt mianowano zwierzchnikiem sił okupujących Francję. Powierzono mu również zadanie umocnienia wybrzeża na zdobytym terytorium.

Podczas agresji na Związek Sowiecki, przetransportowany na wschód feldmarszałek von Rundstedt ponownie walczył na czele Grupy Armii „Południe”, na powrót utworzonej z dowodzonej przezeń wcześniej GA „A”. Pod jego komendą znajdowały się 52 dywizje piechoty i 5 dywizji pancernych. Zadaniem postawionym przed Grupą Armii „Południe” było opanowanie Ukrainy i zdobycie zasobnych w ropę terenów kaukaskich. Marsz wgłąb Rosji z początku szedł von Rundstedtowi stosunkowo powoli. Jego pierwszym większym sukcesem było dopiero zdobycie Kijowa, po uprzednim otoczeniu miasta. Stalin zabronił Armii Czerwonej opuszczenia reduty pomimo tego, iż jej obrona z góry skazana była na porażkę. Wojska niemieckie, zdobywszy Kijów, wzięły do niewoli aż 665 tysięcy (!) jeńców.

Po opanowaniu Kijowa, von Rundstedt skierował się w kierunku Charkowa i Rostowa nad Donem. Feldmarszałek był ostrym przeciwnikiem kontynuowania ofensywy podczas nadchodzącej właśnie zimy, jednakże jego głos nie miał większego przebicia w niemieckim generalnym dowództwie. W listopadzie von Rundstedt przeżył zawał serca, jednakże odmówił hospitalizacji, za wszelką cenę pragnąc zdobyć rzeczony Rostów n. Donem przed nastaniem silnych mrozów. Pod miasto dotarł 21 listopada, jednakże wkrótce jego wojska odrzucone zostały przez kontrofensywę sowiecką. Feldmarszałek, nie chcąc ryzykować totalnej klęski podległych mu wojsk, zdecydował się na odwrót w kierunku wschodnim. Czyn ten tak rozgniewał sfrustrowanego Hitlera, iż natychmiast odwołał on von Rundstedta ze stanowiska dowódcy Grupy Armii „Południe”, zastępując go feldmarszałkiem Waltherem von Reichenauem.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *