Nazwisko: Gerhards
Imię/Imiona: Gerhard
Znany też jako: Erazm z Rotterdamu, łac. Erasmus Desiderius Rotterodamus
Urodzony: 28 październik 1467 (Roterdam, Holandia)
Zmarł: 12 czerwiec 1536 (Bazylea, Hiszpania)
Kategoria: Literatura.

Erazm z Rotterdamu (właściwie Gerhard Gerhards) – ur. 26.X.1467 w Rotterdamie, zmarł 12.VII.1536 w Bazylei, holenderski filolog, filozof i reformator religijny, jeden z najsławniejszych humanistów epoki Odrodzenia. Przeznaczony do stanu duchownego, młodość spędził w klasztorach Niderlandów i północnej Francji. W 1498 wyjechał do Anglii, gdzie zaprzyjaźnił się z angielskim pisarzem i humanistą Tomaszem Morusem (Thomas More). Podróżował po Włoszech; nawiązał kontakty z Akademią Florencką. W 1521 osiadł w Bazylei, rozwijając działalność naukową. W licznych pismach domagał się radykalnej reformy obyczajów i doktryny kościoła w duchu ewangelicznym, kładąc nacisk na moralny charakter chrześcijaństwa, a zwalczając zabobon, filozofię scholastyczną, formalizm obrzędowy, korupcję duchowieństwa, nieobyczajność mnichów, handel relikwiami, kult obrazów, jakkolwiek sam nie zdecydował się przejść na stronę reformacji zapoczątkowanej przez Marcina Lutra. Jego ideał życiowy i religijny polegał na zasadniczej zgodności życia chrześcijańskiego z naturą ludzką, łączył się z wiarą w swobodę woli i wartość ludzkich uczynków, zasług. W działalności edytorskiej propagował i wydawał dzieła dawnych ojców Kościoła, m.in. Hieronima, Ambrożego, Augustyna, przeciwstawiając je zdegenerowanej scholastyce. Wniósł także wkład do filologicznej krytyki i egzegezy tekstu biblijnego, przygotował pierwsze grecki wydanie Nowego Testamentu, z łacińskim przekładem i komentarzami (1510). Jako filolog położył duże zasługi w zakresie studiów hellenistycznych, ustalił m.in. powszechnie dziś przyjętą wymowę greckich wyrazów.

Głównymi polemicznymi i satyrycznymi utworami Erazma były: Enchiridion militis christiani (1502), Colloquia familiaria (1518), De libero arbitrio (1524), oraz słynna Pochwała głupoty (Mariae encomium) wydana w Paryżu 1509 i przełożona za życia autora na wiele języków (na polski dopiero w 1875, choć znany był od razu łaciński oryginał).